Veranderingen door nieuwe wetten en nieuwe regelingen in 2024

31-12-2023 JOURE – Zoals bekend stopt het prijsplafond voor gas en elektriciteit. De energie prijzen liggen ook een stuk lager dan vorig jaar en is daarom ook niet meer nodig. Het blijft afwachten of de prijzen nog verder zullen dalen of verder gaan stijgen.

Minimumloon gaat omhoog
Het bruto uurloon stijgt naar €13,27 en stijgt daarmee 3,75 % bij 36 uur. Het minimum maandloon verdwijnt en het uurloon komt daarvoor in de plaats. Bij een 40 uren werkweek gaat het minimum loon er 15,29% er op vooruit. Uitkeringen als de AOW, WAO, Wajong, Ziektewet en WIA zijn gekoppeld aan het minimumloon en gaan daarmee ook omhoog. De AOW-uitkering bijvoorbeeld, stijgt van 1378,98 naar 1459,53 euro netto.

Minder belasting voor deel zzp’ers
Zelfstandigen zonder personeel en eenmanszaken met een lager inkomen zullen netto mer geld over gaan houden. Ondernemers die veel geld verdienen gaan meer belasting betalen. Veranderingen binnen de zelfstandigenaftrek, arbeidskorting, inkomstenbelasting, mkb-winstvrijstelling en belastingschijven zijn hier de oorzaak van.

Medewerkers vanuit het buitenland
Het belastingvoordeel voor arbeiders van buiten de grens die hier komen werken, wordt minder aantrekkelijk. Tot nu toe kregen zij 30% van het brutoloon belastingvrij uitbetaald. Dat wordt nu voor 20 maanden 30%. Daarna 20 maanden 20% en de 20 maanden daaropvolgend nog 10%

Zorgtoeslag omlaag, toeslagen omhoog en de energietoeslag stopt
De zorgtoeslag gaat omlaag. Deze was afgelopen extra hoog om de hoge inflatie te compenseren. Deze extra verhoging vervalt weer. De energietoeslag voor mensen die op de rand zaten van het sociaal minimum inkomen houdt op van bestaan. Deze was in 2023 nog tussen de 800 en 1300 euro.

De kinderopvangtoeslag, het kindgebonden budget en de huurtoeslag gaan omhoog. Die laatste met ruim 34 euro. Ook komen meer mensen in aanmerking voor de huurtoeslag en het kindgebonden budget.

Het Tijdelijk Noodfonds Energie blijft in 2024 bestaan. Mensen met een laag inkomen en een hoge energierekening kunnen daarvoor steungeld voor aanvragen. Gemiddeld kregen huishoudens afgelopen jaar zo’n 900 euro uit dat fonds. Dit jaar komen hier meer mensen ervoor in aanmerking.

Koopkrachtmaatregelen en belastingschijven
Dit jaar zullen door veranderingen binnen de belastingtarieven en belastingkortingen plaatsvinden waardoor vooral lagere inkomens er op vooruit gaan. Hogere inkomens gaan er ook op vooruit, maar minder door het niet toepassen van de aanpassingen.

Vermogensbelasting omhoog
De belastingen die je moet betalen over spaargeld, aandelen en andere bezittingen stijgt van 32 naar 36%. Het rendement waar de Belastingdienst van uitgaat verandert ook. Voor spaargeld is dat over 2023 nog maar 0,01 procent. Omdat de spaarrente is gestegen, is dat over 2024 nu 1,03 procent. Voor beleggingen als aandelen en andere bezittingen gaat het veronderstelde rendement juist iets omlaag, van 6,17 naar 6,04 procent. De vermogensrendementsheffing geldt alleen voor vermogen boven 57.000 euro.

Reiskosten- en thuiswerkvergoeding omhoog
De maximale belastingvrije reiskostenvergoeding gaat omhoog, van 21 naar 23 eurocent per kilometer. De belastingvrije thuiswerkvergoeding stijgt ook, van 2,15 naar 2,35 euro per thuisgewerkte dag. Ook wordt het belastingtechnisch en administratief makkelijker om als werkgever ov-abonnementen aan werknemers te geven die ook privé gebruikt mogen worden.

Kansspelbelasting omhoog
De belasting op prijzen die je wint bij loterijen, gokmachines en andere kansspelen gaat omhoog, van 29,5 naar 30,5 procent. Kansspelbelasting geldt alleen voor grote prijzen van 450 euro of meer.

NHG-grens omhoog
De nationale Hypotheek Garantie was in 2023 €405.00,- Dit is in 2024 verhoogd naar €435.000,- Ga je investeren in energiebesparende maatregelen als isolatie of een warmtepomp, dan is de maximale hypotheek hoger namelijk €461.100 euro. NHG zorgt ervoor dat de NHG bij een eventuele restschuld die voor je betaald aan de bank als je ooit door werkloosheid, scheiding of het overlijden van je partner je woning met verlies moet verkopen.

Startersvrijstelling overdrachtsbelasting hoger
Starters kunnen een huis van maximaal €510.000,- kopen zonder overdrachtsbelasting te betalen. Dat was €440.000.- Mensen tussen de 18 en 35 kunnen eenmalig gebruikmaken van die vrijstelling. Dit betekent dat ze 0 procent overdrachtsbelasting betalen in plaats van de gebruikelijke 2 procent.

Maximale hypotheek: labelafhankelijk, studieschuld anders, alleenstaande meer
De maximaal toegestane hypotheek wordt gekoppeld aan het energielabel. Bij de aanschaf van een energiezuinige woning kun je meer geld lenen. Kopers van een huis met een slechter label kunnen ook extra geld lenen als ze dat geld besteden aan energiebesparende maatregelen.

Daarnaast kan een alleenstaande die 28.000 euro of meer verdient kan namelijk 16.000 euro extra lenen. Mensen met een studieschuld kunnen meer lenen als ze extra hebben afgelost. Voortaan wordt je hypotheekruimte bepaald door wat je maandelijks kwijt bent aan het terugbetalen van je studieschuld. Hoe meer je extra hebt afgelost, hoe meer je kan lenen.

Meldpunt foute verhuurders
Iedere gemeente moet een meldpunt hebben voor klachten over woningverhuurders. Bijvoorbeeld als die te veel borg of servicekosten vragen of mensen intimideren, discrimineren of verplichtingen niet nakomen. De gemeente kan dan zelf in actie komen of helpen bij het vinden van de juiste instantie. Zoals de Huurcommissie, als een verhuurder meer huur vraagt dan toegestaan.

Vergoeding voor WOZ-bezwaar verlaagd
Vergoedingen voor succesvolle bezwaren tegen WOZ-beschikkingen gaan naar beneden met 75% tot 90%. Daarnaast worden ze niet meer uitbetaald aan commerciële bureaus, maar direct aan de bezwaar makende inwoner zelf. Die moet dus zelf met het bureau afspreken wat hij of zij betaalt voor juridische hulp.

Belasting op frisdrank, sap, havermelk en alcoholvrij bier omhoog
De zogeheten verbruiksbelasting op allerlei dranken gaat omhoog, van bijna 9 naar ruim 26 cent per liter. Het kabinet zegt dranken als frisdrank duurder te maken, zodat mensen eerder kiezen voor gezondere dranken, zoals water. Water wordt goedkoper wegens de afschaf van de verbruiksbelasting.

Specifiek zuivel- en sojadranken zijn uitgezonderd van de verbruiksbelasting, vanwege het hoge eiwitgehalte. Ook al zit er soms veel suiker in.

Accijns op alcohol omhoog
Alcoholische dranken worden ietsje duurder. De accijns daarop stijgt namelijk met 8,4%. Een krat bier wordt gemiddeld zo’n 50 cent duurder, een fles wijn 13 cent.

Nutri-Score ingevoerd
Het voedselkeuzelogo Nutri-Score wordt officieel ingevoerd in Nederland. Producten kunnen een score van A (beste samenstelling) tot en met E (slechtste) krijgen. Een A betekent niet per se dat iets gezond is, maar dat het in vergelijking met dezelfde soort producten een betere samenstelling heeft.

E-sigaret met smaakje verboden
Winkeliers en webshops mogen geen e-sigaretten met smaakjes als mint, banaan of rum meer verkopen. Alleen tabakssmaak blijft toegestaan. Het smaakjesverbod moet vapen minder aantrekkelijk maken voor jongeren.

Basispakket aangepast
Het basispakket van de zorgverzekering wordt iets aangepast. Hulp om vallen te voorkomen zit voortaan voor sommige ouderen in het basispakket. Dit geldt voor ouderen die veel risico lopen op vallen en ook andere lichamelijke of psychische problemen hebben. Kraamzorg wordt flexibeler inzetbaar. Je kan tot maximaal zes weken na de bevalling nog kraamzorg krijgen. Eerst was dit tot maximaal tien dagen na de bevalling. Het maximale aantal uren blijft 80.

Energiebelasting gas hoger
De energiebelasting op aardgas gaat wat omhoog, de energiebelasting op elektriciteit juist iets omlaag. Zo wil de overheid stimuleren dat meer huishoudens ‘van het gas af’ gaan, door bijvoorbeeld een warmtepomp te nemen in plaats van een cv-ketel. De jaarlijkse korting op de energiebelasting gaat tegelijk omhoog, van 603,04 euro naar 631,35 euro. Dat is een vast bedrag dat van je energiebelasting af gaat.

Wegwerpbekers kunnen toch nog
Plastic wegwerpbekers en -bakjes op kantoren, scholen en sportverenigingen zouden per 1 januari worden verboden. Maar het demissionaire kabinet heeft bepaald dat deze regel wel wordt ingevoerd, maar dat er niet op wordt gehandhaafd, oftewel gedoogbeleid. Een nieuw kabinet moet een definitieve keuze maken hierover.

Duurzaamheidsrapportage verplicht
De EU heeft bepaald dat grote beursgenoteerde bedrijven voortaan jaarlijks een duurzaamheidsrapport moeten publiceren. Daarin staat dan wat hun impact is op klimaat en milieu. Een externe accountant moet dat rapport controleren.

Doxing strafbaar
Het verspreiden van persoonlijke gegevens van een ander om die te intimideren wordt strafbaar. Bij dit zogeheten doxing worden bijvoorbeeld adressen of telefoonnummers van mensen in appgroepen verspreid. Volgens de overheid zijn hulpverleners, politieagenten en politici vaak slachtoffer van doxing.

Mishandeling en verwaarlozing van dieren harder aangepakt
De maximale straffen voor dierenmishandeling en dierenverwaarlozing gaan omhoog van drie naar vijf jaar cel. Ook wordt het makkelijker om bijvoorbeeld boerderijen of hondenfokkerijen te sluiten als daar het dierenwelzijn wordt bedreigd. En het wordt makkelijker om iemand te verbieden dieren te hebben. Dit verbod kan ook langer worden opgelegd, in ernstige gevallen levenslang.

Woning sluiten makkelijker
Burgemeesters kunnen makkelijker een woning sluiten als daar ernstig geweld heeft plaatsgevonden. Denk aan explosies, beschietingen of het aantreffen van wapens.

Nadeelcompensatie
Als burgers of bedrijven onevenredig hard worden getroffen door werk van de overheid dat verder rechtmatig is, dan hebben ze recht op een vergoeding. Bijvoorbeeld als een winkel door wegwerkzaamheden veel minder klandizie heeft. Dat recht op zogeheten nadeelcompensatie is nu wettelijk vastgelegd.

Hogere verkeersboetes
De boetebedragen gaan weer omhoog. Zo betaal je voor met de auto door rood rijden 300 euro in plaats van 280 euro. En als fietser je telefoon gebruiken kan je 160 euro kosten, waar dat tot nu toe 150 euro was.

Dubbele achternaam voor kinderen
Kinderen kunnen voortaan de achternaam krijgen van beide ouders in een volgorde naar keuze. Tot nu toe kon je alleen kiezen voor de naam van de geboortemoeder óf de vader of duomoeder. Heb je al een dubbele achternaam en krijg je kinderen? Er is een maximum van twee naamdelen. Je mag zelf kiezen, maar er zullen dan dus naamdelen vervallen om tot de nieuwe gecombineerde achternaam te komen.

AOW-leeftijd naar 67
De AOW-leeftijd stijgt van 66 jaar en 10 maanden naar 67 jaar. Pas in 2028 stijgt die verder, naar 67 jaar en 3 maanden.

Pensioenopbouw vanaf 18 jaar
Werknemers gaan al vanaf hun 18e pensioen opbouwen via het pensioenfonds van hun bedrijf of bedrijfstak. Dat was vanaf 21 jaar. Het is een van de maatregelen die voortkomen uit de nieuwe pensioenwet, die de komende jaren stapsgewijs verder wordt ingevoerd.

Meer Nederlandse series
Grote streamingdiensten als Netflix, Disney+ en Amazon Prime moeten minstens 5 procent van hun Nederlandse jaaromzet investeren in Nederlandse series, films en documentaires. Het kabinet verwacht dat dit zo’n 45 miljoen euro aan investeringen in Nederlandse audiovisuele producties oplevert.

Rente studieschuld omhoog
Voor sommige oud-studenten gaat de rente op hun studieschuld omhoog. Van 0,46 procent naar 2,56 procent voor mensen die in 35 jaar moeten terugbetalen (nieuwe systeem vanaf 2018) en van 1,78 naar 2,95 procent als je in 15 jaar moet terugbetalen (oude systeem van voor 2018).

Deze nieuwe rentepercentages gelden alleen als in 2024 je rentevaste periode van 5 jaar afloopt of je zogeheten aanloopfase begint. Het gaat dan dus om mensen die in 2023, 2018, 2013, enzovoorts stopten met studiefinanciering.

Wettelijke rente hoger
Als je een betalingsachterstand hebt mag de schuldeiser maximaal de wettelijke rente vragen als schadevergoeding voor het niet-betalen. Deze rente stijgt van 6 naar 7 procent. De maximale rente voor het lenen van geld, kopen op afbetaling of rood staan gaat ook omhoog, van 14 naar 15 procent.

Kinderen in gesloten instelling
De positie van kinderen in een instelling voor gesloten jeugdhulp moet verbeteren met een nieuwe wet. Hulpverleners mogen hun vrijheid alleen nog beperken als dat echt nodig is en niet anders kan. Het gaat dan om vastpakken en vasthouden, opsluiten op hun kamer, het beperken van telefoongebruik en het controleren van kleding en lichaam.

Omgevingswet vervangt allerlei aparte wetten
Regels over de leefomgeving in Nederland waren verspreid over wel 26 wetten op het gebied van natuur, milieu, bouwen en wonen. Daarvoor in de plaats komt er nu één Omgevingswet. Die moet zorgen voor minder regels en meer samenhang. Het bouwen van bijvoorbeeld wegen of woningen moet daardoor minder ingewikkeld worden.