19-05-2024 JOURE – Het college van Gedeputeerde Staten van Fryslân gaf afgelopen week een eerste reactie op het hoofdlijnenakkoord. In dat akkoord bieden de vier partijen (PVV, VVD, NSC en BBB) perspectief op een aantal typische Friese thema’s. Landbouw, woningbouw en openbaar vervoer springen daarbij het meest in het oog. Maar er zijn ook nog tal van onzekerheden, zoals wat de consequenties van het akkoord zijn voor water en natuur.
Landbouw en de regio krijgen veel aandacht in het hoofdlijnenakkoord van de vier coalitiepartijen. PAS-melders worden met voorrang gelegaliseerd, wat ook in ons bestuursakkoord ‘Oparbeidzje foar Fryslân” staat genoemd. Ook staat er in het akkoord dat boeren, tuinders en vissers gekoesterd moeten worden. “Ik bin bliid om te lêzen dat der takomstperspektyf foar jonge boeren bean wurdt. Boeren wurde frege om fanút harren profesjonaliteit oan doelen te wurkjen en krije mear romte om dêroan te foldwaan. It fuortstreekjen fan de middels yn it transysjefûns jout soargen. Dat jild hawwe provinsjes nedich om gebietsrjochte wurkje bliuwe te kinnen,” zegt gedeputeerde Femke Wiersma.
Ook zijn er zorgen over wat de consequenties zijn voor water en natuur. Zo zijn Gedeputeerde Staten benieuwd naar een aantal genoemde maatregelen zoals het herijken van de Natura 2000-gebieden, verkleinen van de bufferzones en de verandering van de Nitraatrichtlijn. Ook is GS benieuwd wat het betekent dat er gekeken gaat worden naar de instandhouding van belangrijke natuur. “De oansteande regearing wol fêsthâlde oan klimaatdoelen, wat foar bygelyks ús feangreide-oanpak posityf is. Ik hoopje dat de middels dy’t se dêrfoar beskikber stelle, tarikkend binne, sadat der gjin grutte gefolgen binne foar de oanpak yn ús lanlik gebiet,” vult gedeputeerde Friso Douwstra aan.
Aanpak woningbouw
“De fjouwer partijen slute foar wat wenningbou oanbelanget oan op de ynset fan de provinsje en gemeenten om te kiezen foar bouwe nei aard, skaal en karakter,” zegt gedeputeerde Sijbe Knol. “Mar wy hawwe soarch oer de rezjy op de romte en wêr’t de wenningbou plakfine moat. Dat binne saken dy’t we prima mei ús gemeenten self ôfwaagje kinne. De provinsje is it bevoegd gezag at it giet oer de ynrjochting fan de romte.”
Door met de aanleg van de Lelylijn
Het nieuwe regeerakkoord biedt goeie kansen voor de bereikbaarheid van het Noorden. Zo staat er dat de aanleg van de Lelylijn wordt voorgezet. Goed nieuws volgens gedeputeerde Matthijs de Vries: “Gelokkich wurdt de oanlis fan de Lelyline ek troch it nije kabinet as wichtich sjoen.” Voor Fryslân, maar ook voor de rest van het Noorden is de Lelylijn belangrijk voor de aansluiting op de Randstad en noordelijk Europa. Daarnaast is er oog voor bereikbaarheid op het platteland, maar ook voor de opgave van onderhoud van de bestaande infrastructuur. “De ynfrastruktuer yn Fryslân is oan ûnderhâld ta. It giet dan bygelyks om de Fryske brêgen, it HRMK spoarakwadukt en de slûs Koarnwertersân.”
Verschraling van kunst en cultuur
“It haadstik oer kultuer is summier. It is in miste kâns dat kultuer en de regionale finansjele sprieding, sa’t de Raad voor Cultuur dizze maitiid advisearre hat, net werom komt. Wy sille mei de nije bewâldspersoan op dit ministearje yn petear oer hoe ’t wy hjir dochs ynfolling oan jaan kinne. Dy lobby sil stevich wêze moatte,” aldus gedeputeerde Knol.
Onzekerheden over Rijksgeld
Het is nog onzeker hoe de financiële plannen uit het regeerakkoord zich verhouden tot de onlangs gepresenteerde voorjaarsnota van het demissionaire kabinet. In die nota stond een stevige plus vermeld voor onze provincie en gemeenten. In de financiële bijlage van het akkoord wordt op een aantal fondsen bezuinigd. Gedeputeerde van financiën Eke Folkerts: “Goed perspektyf foar de regio is ek finansjele wissichheid om de provinsjale taken útfiere te kinnen.”
Midden en Kleinbedrijf
In het akkoord wordt blijkgegeven van aandacht voor het Nederlandse vestigingsklimaat en een gezonde economie. Gedeputeerde Douwstra: “As dé MKB-provinsje fan Nederlân is omtinken foar ús MKB fan belang. De prioritearring fan beskikberens fan talint, it fersterkjen fan ‘e kennisekonomy en ynnovaasje passe hiel goed by ús ynspannings op ekonomysk mêd. Fryslân set dêrby ek fol yn op Europeeske gearwurking en sirkulêre ekonomy, it is in miste kâns dat dit akkoart dêr net op yn giet.”