12-10-2025 JOURE – In 2023 bedroeg de gemiddelde verzurende depositie in Nederland ongeveer 1.830 mol zuur-equivalenten per hectare. Vergeleken met 1990 is dat een daling van 59%. Deze sterke afname is vooral te danken aan de vermindering van de uitstoot van zwaveldioxide. De laatste jaren stijgt de verzurende depositie licht. De verzurende depositie kan per jaar door weersomstandigheden tot circa 10% fluctueren, zelfs als de emissies gelijk blijven.
Met de verzurende depositie wordt de potentieel verzurende depositie bedoeld. Dit is de maximale verzuring die kan ontstaan door neerslag van zwaveldioxide, stikstofoxiden en ammoniak. Deze stoffen en de nieuwe stoffen die daaruit worden gevormd, kunnen de bodem en het water zuurder maken. De daadwerkelijke verzuring in bodem en water kan in de praktijk minder zijn, doordat het zuur op andere stoffen reageert.
De emissie van zwaveldioxide is in Nederland vanaf 1990 met 91% afgenomen. Deze sterke afname komt door de overschakeling van kolen of olie op gas door raffinaderijen en energiecentrales en door maatregelen als rookgasontzwaveling. De emissie van stikstofoxiden in Nederland daalde sinds 1990 met 76%. Deze daling is het resultaat van maatregelen bij het verkeer, bij de industrie en in de energiesector.
De emissie van ammoniak in Nederland is sinds 1990 met 66% gedaald. Deze emissiedaling is het gevolg van maatregelen in de landbouw, zoals verbeterde voersamenstelling, het gebruik van emissiearme stallen, het afdekken van mestsilo’s en het direct onderwerken van mest bij de aanwending.
Ongeveer 65% van de verzurende depositie in Nederland is afkomstig van Nederlandse bronnen, de resterende 35% uit het buitenland. Van de totale verzurende depositie wordt ongeveer 47% veroorzaakt door de Nederlandse landbouw.
De depositie van stikstof bedroeg in 2023, gemiddeld over Nederland circa 1.315 mol stikstof per hectare. Sinds 1990 is de stikstofdepositie met circa 51% afgenomen. Uit een voorlopig cijfer komt naar voren dat de depositie in 2024 is toegenomen. De depositie op het Nederlandse grondgebied Nederland gemiddeld is voor 67% afkomstig van Nederlandse bronnen en 33% van buitenlandse bronnen
Alle bekende Nederlandse bronnen samen dragen voor 64% bij aan de gemiddelde stikstofdepositie op Nederlandse Natura 2000-gebieden. Buitenlandse bronnen dragen bij voor 36%. Daarbij levert de agrarische sector een bijdrage van 47% vanuit Nederland en nog eens 17% door de landbouw in het buitenland.
Voor stikstof afkomstig van ammoniak geldt dat Nederland ongeveer 4 keer zo veel exporteert als importeert vanuit het buitenland. Voor stikstof afkomstig van stikstofoxiden is de export circa 5 maal zo groot als de import.
Ongeveer 70% van het oppervlak stikstofgevoelige natuur in Natura 2000-gebieden kende in 2023 een stikstofdepositie hoger dan de kritische depositiewaarde. Het voorlopige cijfer voor 2024 is dat 29% van het areaal onder de kritische depositiewaarde blijft.