Vlinders en andere insecten profiteren van meerjarige vogelakkers

12-04-2019 JOURE – Meerjarige vogel akkers hebben een positief effect hebben op de aantallen dagvlinders, zweefvliegen en bepaalde soorten nachtvlinders. Dat blijkt uit nieuw onderzoek in Noord-Holland. Deze kennis maakt het mogelijk om gericht te werken aan herstel van de insectenfauna in akkerlandschappen.

Vogelakkers hebben in eerste instantie als doel om in zomer en winter foerageergebied te bieden voor akkervogels in open akkerland, maar ook om als broedgebied te fungeren voor bijvoorbeeld de veldleeuwerik en de gele kwikstaart. Omdat er in een meerjarige vogelakker gedurende het groeiseizoen een aanbod van bloeiende kruiden aanwezig is, en een deel van de braakstroken ongemaaid de winter overstaat, was de verwachting dat naast akkervogels ook vlinders en andere insecten van deze maatregel profiteren. 

Onderzoek
Om de effecten van meerjarige vogelakkers op vlinders, bijen en andere insecten in beeld te brengen, is in een tweejarig onderzoek monitoring uitgevoerd op 4 verschillende vogelakkers en 4 referentiepercelen zonder vogelakker. Vanwege de beperkte steekproefgrootte was het onderzoek verkennend van aard. Monitoring van dagvlinders werd uitgevoerd in vlinderroutes. De insectengroepen nachtvlinders, wilde bijen, libellen en zweefvliegen werden gemonitord. In elk meetjaar vonden per locatie 3 veldbezoeken plaats, verspreid over de maanden mei, juni, juli en augustus.

Positief effect op dagvlinders
De onderzochte vogelakkers bleken positieve effecten te hebben op de aantallen dagvlinders, zweefvliegen en nachtvlinders. Van de aantallen dagvlinders bleek 56% te bestaan uit graslandvlinders, een groep die in heel Europa onder druk staat. Lokaal werden grote aantallen nachtvlinders in vogelakkers vastgesteld, met mogelijk positieve gevolgen voor de voedselvoorziening van opgroeiende jonge akkervogels. 

Geen effect op bijen
Voor wilde bijen kon geen effect van de vogelakkers worden vastgesteld. Bijzonder waren echter de vondsten van 2 zeldzame bijensoorten op vogelakkers op Texel: de gewone langhoornbij en de moshommel werden beide met een handvol exemplaren vastgesteld op de vogelakkers. Dit indiceert dat meerjarige vogelakkers van waarde kunnen zijn voor landelijk zeldzame bijensoorten, mits de beheermaatregel in het leefgebied van deze bijensoorten gesitueerd is. Van vogelakkers in de provincie Groningen is sinds kort bekend dat moshommels hier ook gebruik van maken.