Raad van State vreest onvoldoende handhaving op naleving van bufferstroken

24-08-2023 JOURE – Op 1 maart 2023 is het verbod om op landbouwgrond op bufferstroken langs waterlopen te bemesten in werking getreden  om verontreiniging van oppervlaktewater door meststoffen te voorkomen. De Raad van State voorziet daarbij problemen bij het toezicht op een goede naleving van de regels. Dat staat in een advies dat aan het kabinet is uitgebracht.

Bij de totstandkoming van het ontwerpbesluit zijn uitvoerbaarheids- en handhaafbaarheidstoetsen uitgevoerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl), de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en Rijkswaterstaat. Daarnaast heeft afstemming plaatsgevonden met de Unie van Waterschappen en de Vereniging voor Nederlandse Gemeenten.

De NVWA heeft gewezen op het risico dat de regels voor de bufferstroken slecht zullen worden nageleefd. De organisatie  vraagt zich ook af of daar voldoende effectief handhavend tegen kan worden opgetreden. Ook wordt er op gewezen dat de instelling van bufferstroken ertoe leidt dat de mestplaatsingsruimte kleiner wordt, hetgeen leidt tot steeds hogere kosten van de afzet van overtollige mest. Hierdoor kan de fraudeprikkel mogelijk toenemen.

De Raad van State wijst er op dat in het derogatiebesluit Nitraatrichtlijn staat dat Nederland verder uitvoering moet geven aan de versterkte handhavingsstrategie maar dat daar in de toelichting op de regels voor de bufferstroken geen aandacht voor is.  In de toelichting ontbreekt een goede analyse van dit vraagstuk. Dit klemt te meer, omdat uit de toelichting ook kan worden afgeleid dat een ondersteunende ‘kaartlaag van het RVO.nl, die als hulpmiddel moet dienen voor zowel boeren als de toezichthoudende instanties, naar verwachting op 1 januari 2024 nog niet geperfectioneerd zal zijn.